Bordür taşı, kaldırımları ve refüjleri yollardan ayırmak ve yağmur sularının yol üzerinden yağmur suyu kanalına yönlendirilmesini sağlamak için kullanılan bir yapı elemanı çeşididir. Genellikle beton malzeme ile üretilen bordür taşı, insanların güvenliğini sağlamak için yaya yollarını araç yollarından ayıran bir bariyer görevi görmektedir. Bahçe ve parklarda çevre düzenlemesi için kullanılan bordür taşları desenli, renkli ve şekillendirilmiş yüzeyleri ile hem havuz içinde hem de havuz etrafında kullanılmaktadır.
Bordür taşı 2 farklı şekilde üretilmektedir: Biri beton, diğeri kademeli gövde olmak üzere ikili üretilen bordür taşları ve tek parça halinde üretilen tamamı beton bordür taşları. Fonksiyonel olarak kullanım alanına göre değişkenlik gösteren bordür taşı modelleri, minimum 4 mm kalınlığındadır. Kenar taşı olarak da tabir edilen bordür taşları, birbirinden farklı boyut ve şekillerde kullanım imkanı sunmaktadır.
Bordür taşı, ülkelerin ve içinde bulunduğu şehirlerin yapılaşmaya başladığı günlerden itibaren öncelikli olarak meydanları ve kişisel mülkleri çevrelemek için kullanılmaya başlanmıştır. Betonun saf rengi olan gri renginin hüküm sürdüğü bordur taşları zaman içerisinde çeşitli renklere, modellere ve formlara bürünerek farklılık kazanmıştır. Günümüzde hemen her sokak ve mahallede rastlanan bordür taşları, kaldırım rengine, yol rengine, peyzaj yapısına ve şehir planlamasına uygun olarak tasarlanmaktadır.
Bordür taşının özellikleri:
Bordür taşlarında kullanılan ana malzeme betondur. Beton kullanımı ile bordür taşının dayanıklılığı, sağlamlığı ve uzun ömürlü olarak kullanılması amaçlanır. Dayanıklılık aynı zamanda betondan yapılan bordür taşının kalınlığına da bağlıdır. 4 mm’den az olmayacak şekilde üretilen bordür taşlarında geniş model ve ebat alternatifi bulunmaktadır.
Bordür taşının kullanım alanları:
Bordür taşının döşeneceği alanda gerekli fizibilite çalışmalarının yapılmasının ardından harç bir taban oluşturulmaktadır. Zemin düz ve eşit bir yüzeye dönüştürülerek tercihe göre beton dökülmeden önce veya sonra bordür taşları hizalı bir şekilde döşenmektedir. Bordürler 1 cm – 1.5 cm aralıklarla döşenir. Bordür taşının iki katı kadar dökülen beton etrafı yapım çalışması tabelalarıyla kaplanmalı ve kuruyana dek müdahalede bulunulmamalıdır. Bordür taşının önü ve arkası dayanıklılığı açısından beton ile desteklenmelidir.
Bordür taşı çeşitleri:
Havuzlarda kullanılan bordürlerin dayanıklı olması, kimyasal maddelere karşı aşınmaya maruz kalmaması için oldukça önemli bir kriterdir. Cam mozaikten üretilen havuz bordürleri değişkenlik gösteren havuz ısısına karşı da etki görmemelidir. Havuzlarda beyaz üzerine mavi desenli olan modeller, çini desenli modeller ve deniz yıldızı, yunus, çapa gibi modeller en çok kullanılan bordür çeşitleridir. Havuzlarda kullanılan bordürlerin ebatları genellikle 2,5 x 2,5 en ve boyda, 13-18-26 yüksekliklerinde tercih edilmektedir.
Serapool Porselen bordür taşları, sıcaklık, kimyasal maddeler ve darbelere karşı korunaklı bir şekilde özel olarak imal edilmektedir. Serapool Porselen Havuz İçi Bordürler birbirinden farklı model ve desende çeşitli alternatifler sunmaktadır.
Havuza bordür seçerken dikkat edilmesi gerekenler:
Havuz yapımı esnasında bordür döşeme işlemine karar verilmeli ve gerekli bordür taşları sayıca belirlenerek temin edilmelidir. Kaliteli malzemeler ve ince işçilik ile hazırlanmış markaların dayanıklı bordürleri, havuz duvarlarının tamamen eşitlenmesi ve düzlenmesi halinde döşenmeye başlanır. Duvarların pürüzsüz olması, bordürlerin daha düzgün ve estetik görünmesini sağlar. Beton harç yardımıyla havuz duvarına sabitlenen bordürler genellikle tüm havuz duvarını şerit halinde kaplayacak şekilde 1,5 cm aralıklarla döşenir.
Bordür taşlarını uzun süre kullanmak için döşeme aşamasında dikkat edilmesi gereken unsurlar vardır. Beton harcın çok sıvı veya çok katı olması, bordürlerin birbirini tutmalarını ve sağlamlığını engeller. Orta sıvı bir beton harcı hem bordür taşlarının arasına hem de önüne ve arkasına desteklenerek döşenmelidir.
Havuz içerisinde döşenen bordürlerin kurumasını beklenmeden havuz su ile doldurulmamalıdır. Bu sayede bordür betonları daha dayanıklı bir hal alır ve uzun süreli kullanım için hazır olur. Bordür taşları çok sıkı bir şekilde yan yana dizilmemelidir. Aralarında mutlaka en az 1 cm boşluk bırakılmalıdır. Böylelikle bir bordür taşına gelen zarar, diğer bordür taşını etkilemez ve tadilatı daha kolay olur.